Ludzie od zawsze chcieli być szczęśliwi, choć samo pojęcie szczęścia jest dość trudne do określenia i tak naprawdę dla każdego może znaczyć coś innego. Niemniej jednak wciąż próbujemy znaleźć sposób na to, jak czuć zadowolenie z życia.

Założenia Action for Happiness – psychologia pozytywna

Wszystko zaczęło się od książki Richarda Layarda „Happiness: Lessons From a New Science”. Autor twierdzi, że zna klucz do wzrostu szczęścia i dobrego samopoczucia w społeczeństwie. W 2012 roku Layard zapoczątkował inicjatywę „Action for Happiness”. Ruch ma swoje korzenie w psychologii pozytywnej – podejście to pojawiło się w Stanach Zjednoczonych pod koniec lat 90. XX wieku. Jego założeniem jest skupianie się nie na wadach, brakach i niedostatkach, ale koncentracja na pozytywnych cechach, np. odporności psychicznej, dobrym samopoczuciu.

Na stronie internetowej AfH co miesiąc można pobrać kalendarz (Action for Hapinness Calendar 2020), który codziennie sugeruje nam wykonanie jakiejś aktywności, by wyrobić w nas zdrowe nawyki – dbania regularnie o relacje z innymi, o wyszukiwanie pozytywnych rzeczy w otoczeniu i tym podobne. Każdy miesiąc skupia się na czymś innym, na przykład luty jest miesiącem, w którym dbamy głównie o relacje z innymi (Friendly February), a w marcu o uważne bycie tu i teraz.

Ruch prowadzi także fanpage na Facebooku, gdzie ma już przeszło milion fanów.

Ruch nie jest związany z żadną religią ani ideologią. Patronuje mu Dalajlama.

10 kluczy do szczęśliwego życia

Według strony internetowej ruchu można wymienić 10 kluczy do szczęśliwego życia:

1. Dawanie – rób rzeczy dla innych ludzi, troszcz się o innych. Według badań osoby, które są zaangażowane w pomoc innym, oceniają się jako szczęśliwsze. Czy dlatego, że dobro wraca, czy też nie koncentrują się wtedy na swoich problemach? Trudno powiedzieć, ale jak by nie było, jest to skuteczne.
2. Relacje – dbaj o silne i dobre więzi z innymi – bliskimi, rodziną, ukochanymi, współpracownikami. Okazuj im, że są ważni. Nie tylko dzisiaj, czyli w walentynki 😉
3. Ćwiczenia – dbaj o swoje ciało, ponieważ umysł i ciało są zawsze ze sobą połączone. Bycie aktywnym pomaga też być w dobrej kondycji psychicznej. Nawet Ewa Chodakowska podkreśla, że podczas wykonywania ćwiczeń wytwarzają się w naszym ciele endorfiny, czyli hormony szczęścia.
4. Uważność – zatrzymaj się na chwilę i naciesz się wszystkim, co jest wokół ciebie. Skup się na chwilę na sobie i tym, jak się czujesz. Nie spiesz się nigdzie, nie goń, po prostu pobądź ze sobą i ze światem.
5. Próbowanie – eksperymentuj, ucz się nowych rzeczy. Nie chodzi tylko o naukę szkolną czy podwyższanie kwalifikacji w pracy, ale na przykład o naukę tańca, szydełkowania czy próbę wciągnięcia się w jogging.
6. Kierunek – poczucie komfortu w związku z przyszłością jest bardzo ważne dla ogólnego poczucia szczęścia. Niezbędny jest do tego plan i postawienie sobie celów, które chcielibyśmy kiedyś osiągnąć. Dzięki temu wiemy, co będziemy robić następnego dnia i nasze życie jest uporządkowane. Świetnie ujął to Kot z „Alicji w Krainie Czarów”:

-Czy nie zechciałbyś mi powiedzieć, którędy mam teraz iść?
-To zależy w dużym stopniu od tego, gdzie chcesz dojść-odpowiedział Kot.
-Właściwie to mi wszystko jedno-rzekła Alicja.
-W takim razie obojętne, którędy pójdziesz-odpowiedział Kot z Cheshire.

7. Odporność – nazywana także rezyliencją, to nabywanie odporności na szkodliwe czynniki (takie jak stres) związane ze zmianami.
8. Emocje – przeżywanie przyjemnych emocji, takich jak radość, wdzięczność czy duma pozwalają na skoncentrowanie się na pozytywnych aspektach życia. Szukaj okazji do przeżywania tego, co dobre.
9. Akceptacja – nikt nie jest doskonały. Nie oznacza to oczywiście, że zwalnia nas to z pracy nad sobą, ale nie wszystko możemy zmienić w sobie lub w naszym życiu. Mając do wyboru szarpanie się z sytuacją bez wyjścia lub pogodzenie się z nią i życie dalej, „Action for Happiness” radzi zrobić to drugie. Poczuj się dobrze z samym sobą.
10. Znaczenie – ludzie, którzy mają poczucie, że ich życie ma większy sens, są szczęśliwsi. To znaczenie może dawać nam religia, poczucie, że spełnia się ważną rolę (np. jest się rodzicem, ważnym dla kogoś przyjacielem) lub też praca na rzecz innych (wolontariat, angażowanie się w działalność na rzecz lokalnej społeczności).

Dzięki wcielaniu w życie tych zasad, z czasem możliwa jest zmiana niekorzystnych dla nas schematów myślenia, które mogą ograniczać nasze działanie. Czy zdarza się wam przy niepowodzeniu pomyśleć sobie „Jak zwykle mi nie wyszło” albo „Jestem do niczego”? To są właśnie schematy, nad którymi powinniśmy pracować.

Słabe strony „Action for Happiness”

Czy taki ruch może być szkodliwy? W pierwszej chwili aż trudno uwierzyć, że można tak pomyśleć, ale sprawa wymaga jednak dokładniejszej analizy. Ruch opiera się na założeniu, że źródło nieszczęścia jest w naszej głowie, czyli wynika ze sposobu postrzegania przez nas rzeczywistości. Nasze poczucie szczęścia więc zależy tylko od zmiany sposobu myślenia. To uproszczenie może być niebezpieczne, ponieważ pomija ważną kwestię różnych sytuacji życiowych, a także różnic indywidualnych. Bardzo duże znaczenie ma także sytuacja społeczna. W książce „The Spirit Level”, Richarda Wilkinsona i Kate Pickett podkreślają, że na zdrowie psychiczne, ale również poziom agresji i przemocy ma duży wpływ nie tyle bogactwo danego narodu, a równość w społeczeństwie. Nie jest więc ważne to, czy jesteśmy biedni, czy bogaci, ale jak bardzo jesteśmy podobni pod tym względem do pozostałych ludzi z otoczenia. Badania autorów znalazły się na liście „Research Project of the Year 2009”. Bardzo ważne jest także wsparcie otrzymywane z otoczenia, poczucie bezpieczeństwa (także finansowego), obiektywne trudności, z jakimi się borykamy, np. choroba czy różnego rodzaju straty.

W tym świetle uproszczenie, że wszystko zależy od nastawienia, może być niebezpieczne. Ale czy to oznacza, że „Action for Happiness” jest bez sensu? Absolutnie nie. Nad swoim nastawieniem zawsze warto pracować, szczególnie jeśli mamy tendencję do pesymizmu, a zapętlanie się na negatywnych myślach przynosi więcej szkody – obniża naszą motywację, pogarsza stan psychiczny, utrudnia kontakty z innymi ludźmi. Jak powiedział Stanisław Lem – „Bądź dobrej myśli, bo po co być złej?”. Dobre nastawienie na pewno pomoże nam wypracować dobre nawyki w wielu sferach życia i podejmować działanie, ale na pewno nie można poprzestawać na bezwarunkowym pozytywnym myśleniu. Jest ono pierwszym krokiem, ale po nim warto przejść do czynów.

A co Wy myślicie o tej akcji? Próbowaliście już wykonywać zadania z kalendarza? Może dopiero się do tego przymierzacie?

Autor: Justyna Turczyn – psycholog