W dzisiejszych czasach nie istnieje dieta, która uchroniłaby przed zakażeniem koronawirusem, jednak dzięki właściwemu odżywianiu i zdrowemu stylowi życia można zadbać o odporność, zminimalizować ryzyko zakażenia oraz złagodzić jego ewentualny przebieg. Osłabiony układ immunologiczny nie chroni organizmu przed działaniem czynników chorobotwórczych.

Dostarczając organizmowi niezbędnych składników odżywczych, witamin, minerałów oraz składników bioaktywnych, zapewnia się prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.  Sprawny układ immunologiczny to większe szanse na zdrowie. Należy dostarczać organizmowi odpowiednią ilość kalorii, ani ich nie ograniczając, ani też nie jedząc zbyt dużo. Obowiązują zasady zdrowej diety oraz dbanie o higienę osobistą. Podatność organizmu na infekcje można zmniejszyć stosując rośliny korzenne – są to naturalne sposoby na wzmocnienie odporności.

W artykule przyjrzymy się bylinom, które mają ogromny wpływ na naszą odporność. Ich właściwości wykorzystywane są nie tylko w sztuce kulinarnej, ale także jako środek leczniczy.

 

 

Imbir lekarski (Zingiber officinale) swoja nazwę bierze od nazwy dzielnicy w południowej części Indii- Gingi. Uprawiany jest głównie w Chinach, Indiach, Tajwanie i Nepalu, pod postacią podziemnych kłączy, z których uzyskuje się proszek, syrop lub olejki. Imbir nie jest drogi i dobrze wpływa na nasze zdrowie. Imbir zawdzięcza swój charakterystyczny, orzeźwiający i ostry aromat zingiberolowi – substancji leczniczej, stosowanej także w produkcji olejków eterycznych. Gingerol i zinferon nadają imbirowi gorzkawą nutę. Substancje te odznaczają się wieloma właściwościami leczniczymi.

Dzięki dużej zawartości substancji przeciwzapalnych, imbir stosowany jest w leczeniu przeziębienia oraz dolegliwości bólowych stawów. Imbir ma także właściwości przeciwbólowe oraz właściwości odkażające i detoksykujące, jest pomocny przy schorzeniach reumatologicznych, działa korzystnie na trawienie i krążenie krwi. Wskazany jest przy rozstroju żołądka, niestrawności, przy biegunkach, wzdęciach, utracie apetytu i mdłościach, gdyż działa przeciwwymiotnie.

Imbir stosowany jest zwłaszcza jako przyprawa. Wiele przepisów kuchni azjatyckiej traktuje imbir jako nieodłączny składnik dań. W rodzimej kuchni imbir przyjął się jako składnik wypieków, szczególnie świątecznych ciast i pierników, pieczonych jabłek. Używa się go do wyrobu niektórych wędlin i likierów.  Sprawdzi się też jako dodatek do dań mięsnych, nadając świeżości i pikanterii tłustym potrawom. Herbatki z imbirem działają rozgrzewająco.

Mając na uwadze nasze zdrowie i ogólną kondycje organizmu, warto spróbować regularnego spożywania naparu z imbiru, który nie tylko ochroni nas przed przeziębieniem, ale i wspomoże koncentrację.

Napar z imbiru

Wystarczy do litra wody wrzucić 10 cm obranego, startego imbiru i gotować przez 15 minut. Następnie odcedzić, wystudzić, a do przyrządzonego naparu dodać 2-4 łyżki miodu i szklankę mleka. Imbir jest także doskonałym dodatkiem do kawy – szczyptę mielonego imbiru można dodać do kawy albo zalać kawą miód z utartym korzeniem świeżego imbiru.

Sałatka i imbirem

Warto spróbować także sałatki z imbirem i łososiem. Wystarczy 5 cm obranego imbiru zetrzeć na tarce o drobnych oczkach, wymieszać z wędzonym łososiem, natką pietruszki, śmietaną, majonezem, solą i pieprzem. Wymieszane składniki umieszczamy w lodówce na 20 minut, zaś gotową sałatkę podajemy z pieczywem.

Syrop z imbiru

Dwie cytryny sparzamy wrzątkiem i dokładnie myjemy. Cytrusy kroimy na cienkie plastry i usuwamy z nich pestki. Imbir obieramy ze skórki i ścieramy na tarce o drobnych oczkach. Do wyparzonego, suchego słoika wlewamy dwie łyżki miodu, na których umieszczamy 3-4 plastry cytryny. Następnie dokładamy dwie łyżeczki startego imbiru. Czynności te powtarzamy aż do wypełnienia słoja. Na końcu całość zalewamy miodem. Naczynie szczelnie zamykamy i odstawiamy do lodówki. Po 24 godzinach możemy cieszyć się gotowym syropem. Dodajemy go do herbaty i wody lub przyjmujemy samodzielnie. Zawarte w syropie cytryna i miód nie tylko poprawią jego smak, ale też wzmocnią prozdrowotne działanie imbiru.

Przeciwwskazania

Imbir nie powinien być spożywany przez osoby cierpiące na schorzenia układu pokarmowego jak wrzody żołądka czy dwunastnicy, a także refluks. Imbir działa drażniąco na układ pokarmowy osób cierpiących na wymienione choroby. Spożywanie imbiru powinno być ograniczone przez kobiety w ciąży.

 

 

            Żeń-szeń (Ginseng radix), nazywany również korzeniem życia, to bylina wschodnio-azjatycka, występująca w stanie naturalnym w północno-wschodnich Chinach, Japonii, Korei oraz na północno-wschodniej Syberii. Jest to jeden z najstarszych surowców leczniczych Dalekiego Wschodu.

Żeń-szeń to w dialekcie ludowym: boskie ziele, cud świata, sól ziemi, korzeń-piorun. Substancjami czynnymi odpowiedzialnymi za działanie tej wyjątkowej byliny są: saponozydy triterpenowe (np. ginzenozydy) – zwiększają one zdolność hemoglobiny do wiązania tlenu (mamy więcej energii do aktywności fizycznej i umysłowej, a więc korzysta na tym cały organizm). Kolejnym ważnym składnikiem żeń-szenia są węglowodany – oligo- i polisacharydy, które wykazują działanie immunologiczne, hipoglikemiczne i przeciwnowotworowe.

Dzięki tym właściwościom wzrasta odporność na infekcje i skraca się okres rekonwalescencji po przebytych chorobach. Korzenie żeń- szenia są źródłem cukrów, witamin, składników mineralnych i pierwiastków śladowych, które wpływają prozdrowotnie na organizm.

Wyciąg z żeń-szenia wpływa korzystnie na profil lipidowy krwi – obniża poziom cholesterolu oraz powoduje wzrost frakcji HDL (tzw. „dobrego cholesterolu”), działa przeciwzakrzepowo oraz obniża poziom cukru we krwi (może znaleźć zastosowanie wspomagające w leczeniu cukrzycy).

 

Przeciwwskazania

Nadmiernie spożywany korzeń żeń – szenia może wywołać działanie uboczne – tzw. syndrom żeń-szeniowy. Do objawów zalicza się: nadpobudliwość nerwowa, bezsenność, nadciśnienie i biegunka.  Nie powinno się go podawać dzieciom.

 

 Herbata z żeń- szenia

Należy pokroić korzeń na jak najcieńsze plastry (im drobniejsze kawałki, tym szybciej zaparzysz herbatę), a następnie 1 łyżkę plasterków wrzucamy do metalowego zaparzacza do herbaty (kulki). Doprowadzamy wodę do wrzenia, a następnie odstawiamy do ostygnięcia na 2 minuty. Wlewamy wodę do filiżanki i wkładamy do niej zaparzacz. Odstawiamy na pięć minut. Wyjmujemy zaparzacz i pijemy.

Dla dodatkowego efektu zdrowotnego możesz zjeść plastry żeń-szenia po wypiciu herbaty. Dla polepszenia smaku możesz połączyć napar z innymi rodzajami herbaty lub dodać miodu, w zależności od potrzeb. Zielona herbata jest często mieszana z żeń-szeniem, co daje bardzo zdrowe połączenie.

 

            Traganka ponad 2000 lat temu odkryli Chińczycy, którzy poszukiwali leczniczych ziół. Roślina ma pozytywny wpływ na naszą wytrzymałość, żywotność, a także poprawia odporność organizmu. Dawniej stosowano ją przy epidemiach dotykających cały naród. Mieszkańcy Chin od dawna wykorzystują tę roślinę do naprawy komórek, które uszkodzone zostały przez wolne rodniki. Z tego powodu często spotkać można się z tym, iż Chińczycy wykorzystują traganka do wsparcia terapii antynowotworowej. Ze względu na szereg właściwości i zastosowań zalicza się go do 50 podstawowych ziół w tradycyjnej medycynie chińskiej. Oczywiście w przeszłości nie tylko mieszkańcy Azji korzystali z rewelacyjnych właściwości tej rośliny – chętnie sięgali po nią również średniowieczni zielarze. Oni z kolei doceniali głównie jego właściwości wzmacniające odporność organizmu.

Korzeń  traganka zawiera wiele cennych składników, m.in. flawonoidy, wykazujące działanie przeciwzapalnie i antyoksydacyjne, saponiny, które są m.in. moczopędne, oraz aminokwasy, glikozydy i polisacharydy, które działają przeciwzapalnie, przeciwwirusowo i antybakteryjnie. Lista jego dobroczynnych właściwości jest długa: przede wszystkim wzmacnia układ odpornościowy, dzięki czemu organizm jest mniej podatny na wszelkiego rodzaju infekcje, głównie dróg oddechowych (przeziębienia, grypa, zapalenie zatok), a jeśli dojdzie już do zakażenia, to skraca czas trwania choroby, ponieważ przyspiesza zwalczanie drobnoustrojów.

Cechą charakterystyczną rośliny jest zdolność do wsparcia mechanizmów obronnych organizmu. Możliwe jest to dzięki pobudzeniu aktywności komórek odpornościowych, a także zwiększenie ich liczby. Ponadto traganek poprawia wytrzymałość organizmu oraz żywotność. Właściwości adaptogenne pozwalają na wzmocnienie oraz zwiększenie możliwości przystosowawczych organizmu. Traganek zaliczany jest do grona roślin mających właściwości kardioochronne, dzięki którym możliwe jest wsparcie pracy serca. To dzięki temu zielu możemy wspomóc utrzymanie prawidłowego ciśnienie tętniczego krwi. Traganek z powodzeniem może być wykorzystywany przez osoby, którym wydaje się, iż są w pełni zdrowe. Jeżeli jednak notorycznie towarzyszy Ci stres oraz przemęczenie to ziele to pomoże Ci wrócić do pełnej formy. Oprócz tego poprawia apetyt oraz przemianę materii, dzięki czemu łatwiejsze okazuje się budowanie beztłuszczowej masy mięśniowej. Prawdopodobnie traganek sprawdzi się także jako preparat wspomagający utrzymanie odpowiedniego poziomu cholesterolu, chroniący układ nerwowy, a także wspomagający utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy.

Kolejne zastosowanie traganek coraz częściej znajduje w kosmetologii, ponieważ ostatnie badania pokazują, iż może on zawierać substancje działające odmładzająco. Istotnym jest, iż zawiera on telomery, które chronią DNA przed skracaniem, a to właśnie skracanie DNA jest przyczyną starzenia się organizmu. Traganek pomoże także w regeneracji skóry.

Mieszkańcy Chin chętnie stosują go do zagęszczania sosów oraz zup.

Przeciwwskazania

Nie mogą go stosować kobiety w ciąży oraz karmiące piersią, osoby które zmagają się z chorobami autoimmunologicznymi, nie powinny go też stosować pacjenci po przeszczepach, stosujący leki immunosupresyjne. Traganek może też nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych.

 

Herbata z traganka

1 łyżeczkę ciętego korzenia traganka należy zalać szklanką wody, doprowadzić do wrzenia i gotować na małym ogniu.

 

Źródło: Czasopismo „Moda na zdrowie”

Czasopismo „Moda na farmację”

Strona internetowa: www.poradnikzdrowie.pl

 

 

Autorzy: Ania, Marek, Wenesa – pracownia gospodarstwa domowego